Urola Erdia
Natura eta kultura, historia eta ondarea. Hori guztia eta askoz gehiago da Urola Erdia bailara. Gipuzkoaren bihotzean eta Urola ibaiaren ertzean kokatua, euskal hiriburuetatik gertu dauden lau udalerriz osatuta dago. Kolore berdeko paisaiak, antzinako baserri zein eraikinak eta gastronomia aparta izanik, oso leku aproposa da bertako altxorrei so egin eta horiekin gozatzeko.
Ikustekoak
El Santuario de Loiola, auspiciado en 1682 por la reina Mariana de Austria y proyectado por el arquitecto Carlo Fontana, es la construcción más impresionante del patrimonio cultural y arquitectónico de Azpeitia y una de las más importantes de la comarca. En el mismo municipio, merecen especial mención la iglesia de San Sebastián de Soreasu y la ermita de la Magdalena. También son abundantes y de interés turístico las ermitas de Azkoitia, como la de San Martín de Iraurgi, la del Ángel de la Guardia o la de San Antonio de Landakanda, entre otras muchas.
Caben mencionar varios palacios de Urola Erdia. En Azpeitia tienen un valor excepcional los palacios barrocos Leturiondo e Insausti, el neorrenacentista Gaztan Enea o el de Floreaga, edificado a partir de 1514 en estilo mudéjar, entre otros. Un magnífico ejemplo de este estilo arquitectónico es el palacio Antxieta de Azkoitia, en el valle de Iraurgi. Asimismo, en Zestoa se encuentra el palacio Lili (s. XVI), aunque la construcción más destacada del municipio es el balneario. Inaugurado en 1804, supuso el inicio del turismo. Por su parte, los caseríos son el principal patrimonio de Errezil. Los más antiguos son de los siglos XV-XVI, entre los que destacan Ibarbiagoiena, Iraolazar o Agiñagalde.
Azpeitian Basozabal edo Altuna etxeak aipagarriak dira, baita 1320an eraikitako Enparan dorretxea ere. Zestoan, berriz, Torrea etxea (1775) aurki dezakegu, Gipuzkoako Batzar Nagusi ibiltarietara iristen ziren zaldunei ostatu emateko egina.
Bestelako eraikuntzei dagokienez, Azkoitian nabarmentzeko modukoak dira Jorge Oteiza frontoia, abangoardiako arkitekturaren erakusgarri dena, eta berreskuratutako Balda plaza. Errezilen, bestalde, errota ugari dago, Lizarreta edota Estradazarra, esaterako. Naturak eta historiak ere beren aztarna utzi dute eskualdean.
Zestoan balio handiko haitzuloak daude, besteak beste, Armalletakoa, Aintzuloekoa eta Aitzorrotzekoa, baita, Munaingo Tumulua monumentu megalitiko multzoa ere. Eta nola ez, Ekainberri Museoa. Paleolito garaiko labar-artea erakusten du eta Ekaingo koban egindako aurkikuntzen erreplikak biltzen ditu. Eskualde zoragarri hau bisitatzeko asmoa baduzu, ezin duzu Lili Jauregira bisita galdu. Erdi Aroko arkitekturaren maisulantzat jotzen da.
BURDINBIDEAREN EUSKAL MUSEOA. AZPEITIA. Viaja en un tren de vapor. www.museoa.euskotren.eus
MUSEO EKAINBERRI. ZESTOA. Sumérgete en el paleolítico y vive como hace 15.000 años. ekainberri.com
SANTUARIO DE LOIOLA. AZPEITIA. Conoce el conjunto arquitectónico en torno a la casa natal de San Ignacio. loyola.global
IBARBI SAGARRAREN HERRI IBILBIDEA. ERREZIL. Conoce el mundo en torno a la manzana de Errezil. errezilsagarra.eus
EKOETXEA. AZPEITIA. Centro pionero en educación ambiental. ekoetxea.eus
SALA DE EXPOSICIONES PORTALEBURU. AZKOITIA. Sala habilitada para exposiciones. portaleburu.com
SOREASU ANTZOKIA. AZPEITIA. Mota guztietako ekitaldiak antolatzeko egokitutako aretoa da. kulturaz.eus
URTARRILA
20 AZPEITIA. San Sebastian eguna.
MAIATZA
2-3 ZESTOA. Santakutz jaiak.
EKAINA
13 ERREZIL. San Antonio jaiak.
UZTAILA
31 AZPEITIA. San Inazio jaiak.
ABUZTUA
15 AZKOITIA. Andremaixek.
IRAILA
HILABETE HASIERAN. ZESTOA. Amabirgin jaiak.
IGANDE GUZTIAK. ERREZIL. Ernioko Erromeriak.
AZAROA
11 ERREZIL. San Martin jaiak.
30 AZKOITIA. San Andres jaiak.
Sukaldaritza tradizionala eta egungoa. Garaiko produktuak eta entsalada bereziak. Eguneko menua astean zehar. Menu bereziak eta karta asteburuetan. Bazkariak astelehenetik igandera. Afariak ostiraletik larunbatera.
Asteazkenetik Igandera sukaldea irekita. Asteartea atseden eguna. Troskaeta artisau gazta saltzen dugu.
